Koronavirüs hastalığı herkeste farklı seyrediyor. Bazı kiÅŸiler yoÄŸun bakımda yatarken bazıları ise hiçbir belirti olmadan hastalığı ayakta atlatabiliyor. Bilim insanları, bunun nedeninin ‘interferon proteinlerini’ sentezleyen ve ‘interferon 1 beta’ adı verilen bir genle de iliÅŸkili olduÄŸunu ortaya koydu. Hastalığı ağır geçirme riskini öğrenmenin mümkün olduÄŸunu belirten Genetik Hastalıklar Uzmanı Prof. Dr. Tahsin Yakut ‘genetik yatkınlık testi’ hakkında önemli bilgiler verdi.
Koronavirüs tedavisini yoÄŸun bakımda geçirenler de var, hastalığı hiçbir belirti göstermeden ayakta atlatanlar da. Bilim insanları bunun altında yatan nedenin ‘genetik yapı’ ile de iliÅŸkili olduÄŸunu ortaya koydu. Türkiye’nin de aralarında olduÄŸu bilimsel çalışma grupları, koronavirüsün vücutta nasıl seyredeceÄŸi yönünde önemli bilgiler elde etti. Hastalığı ağır geçirme riskinin interferon proteinin noksanlığı ile iliÅŸkili olduÄŸunu anlatan Prof. Dr. Tahsin Yakut, “Bu gende normalin dışında bir deÄŸiÅŸiklik varsa bunun ÅŸiddetine göre koronavirüs kliniÄŸinin daha ciddi seyredeceÄŸi öngörülebiliyor” dedi.
VÜCUDUN VİRÜSE KARŞI MÜCADELESİNDE ROL OYNUYOR
Koronavirüs ve etkileri üzerine dünyada birçok çalışma yapıldığını ifade eden Prof. Dr. Yakut, “İleri yaÅŸ ve ilave hastalıklar koronavirüsün ciddiyeti açısından her ne kadar önem taşısa da, hastalığın insanlar arasında farklı klinik etki yarattığını görüyoruz. Koronavirüsün kiÅŸiler arası farklı etkiler göstermesinin nedeninin genetik faktörler olabileceÄŸi konusunda çalışmalar var. Koronavirüsle mücadelede kiÅŸiye katkıda bulunan interferon proteinleri dediÄŸimiz proteinler bulunuyor. Bunlar özellikle interferon beta ve interferon alfa genlerinin ürettiÄŸi proteinler. İnterferon genlerinin sentezlediÄŸi proteinler vücudun koronavirüse karşı mücadelesinde rol alan proteinler. Bu proteinleri üreten genlerde bir sorun olduÄŸu zaman da kiÅŸilerin bu hastalığı daha ağır geçirmesi mümkün. Bu genler vücudumuzda var ve gende deÄŸiÅŸiklik olup olmaması önemli. Çünkü olumsuz anlamda deÄŸiÅŸiklik (mutasyon) olduÄŸunda bunların ürettiÄŸi proteinlerde de deÄŸiÅŸiklikler olmaktadır. Normalin dışında bir deÄŸiÅŸiklik varsa, bunun ÅŸiddetine göre koronavirüsün daha ciddi seyredeceÄŸi öngörülebiliyor” diye konuÅŸtu.
Yapılan randomize kontrollü çalışmaların oldukça az olduÄŸunu hatırlatan Prof. Dr. Yakut, “Ancak ÅŸimdiye kadar yapılan birkaç çalışmaya göre interferon, klinik yanıta ulaÅŸma süresini deÄŸiÅŸtirmese de, bunu ulusal protokole ekleyerek 14. günde taburculuk oranını önemli ölçüde artırmış ve mortaliteyi (ölüm etkisi) azaltmıştır” dedi.
TEST NASIL YAPILIYOR?
KiÅŸiden alınan kan ile genetik durumun saptandığını anlatan Prof. Dr. Yakut, “Elde edilen DNA üzerinden bu genin araÅŸtırması yapılıyor. Bu test Türkiye’de bizim kendi laboratuvarlarımızda yapılıyor. Bizlerin analizleri sonucunda ise raporlandırılıyor. Yaklaşık 5 -7 günde sonuç çıkıyor. Tüm genin dizisi yapılarak deÄŸiÅŸiklik olup olmadığı saptanarak bir öngörüde bulunuluyor. Ancak bu gende deÄŸiÅŸim olması kiÅŸilerin virüsü illa çok ağır atlatacağı ya da bu gende deÄŸiÅŸiklik olmaması koronavirüsü çok rahat atlatacağını yüzde 100 garantilemez” ifadelerini kullandı.
Genetik testin amacının herhangi bir tedavi önermek olmadığının altını çizen Prof. Dr. Tahsin Yakut, “Hedefimiz kiÅŸilerin kendisini koronavirüsten korumak adına daha hassas olmasını saÄŸlamak. İşi ya da yaÅŸam koÅŸulları riskliyse test bu konuda yaÅŸam tarzını daha koruyucu ÅŸekle getirmek açısından önerilerde bulunuyor” dedi.
DHA
ANASAYFAYA DÖNMEK İÇİN TIKLAYINIZ