Aile ve Gençlik Fonu Kurulması Hakkında Kanun Teklifi, TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunda kabul edildi.
Teklife göre, Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı kamu tüzel kişiliğini haiz Aile ve Gençlik Fonu kurulacak.
Fonun yönetim kurulu, Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı başkanlığında, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakan Yardımcısı, Gençlik ve Spor Bakan Yardımcısı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısından olmak üzere beş kişiden oluşacak. Kurul kararları oy çokluğu ile alınacak. Bakan yardımcıları ilgili bakanlar tarafından görevlendirilecek.
Aile ve Gençlik Fonu, yönetim kurulu tarafından yönetilecek. Yönetim kurulu, fondan kaynak aktarımı yapılacak projeleri, aktarılacak kaynak tutarını, harcama programlarını belirlemeye yetkili olacak.
Aile ve Gençlik Fonu’nun sekretarya hizmetleri, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yapılacak.
Fonun kaynakları
Fonun kaynakları, Türk Petrol Kanunu kapsamında tahsil edilen devlet hissesinin ve Maden Kanunu çerçevesinde tahsil edilen devlet hakkının yüzde 20’sinden, kanun ve kararnamelerle kurulu bulunan ve kurulacak olan fonların gelirlerinden Cumhurbaşkanı kararıyla yüzde 10’una kadar aktarılacak tutarlardan, geri ödeme öngörülen projeler kapsamında geri ödemelerden oluşan tutarlardan, yurt içi ve yurt dışı kaynaklı her nevi nakdi bağış, yardım ve hibelerden, diğer gelirlerden oluşacak.
Türk Petrol Kanunu çerçevesinde tahsil edilen devlet hissesinin ve Maden Kanunu kapsamında tahsil edilen devlet hakkının oranını sıfıra kadar indirmeye veya bu oranı iki katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Fonun giderlerini ise yönetim kurulu tarafından onaylanan projeler kapsamındaki teşvik, hibe, destek, kredi ile teminatlar için ilgili kurum ve kuruluşlara aktarılan tutarlar, bunlardan kaynaklı hizmet bedeli ücret ve komisyonlar, fonun kaynaklarının yönetimi ve yönetim kurulu tarafından onaylanan projeler kapsamındaki giderler ile diğer operasyonel giderler oluşturacak.
Kaynak aktarımları
Yönetim kurulu tarafından onaylanan projeler için harcama programı çerçevesinde ödenmek üzere fondan, yönetim kurulu kararı ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına kaynak aktarılacak.
Aktarılan tutarlar, genel bütçe kapsamındaki idareler için genel bütçeye, diğer idareler için ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının bütçesine gelir kaydedilecek.
Geri ödeme öngörülen projelerde aktarılan tutarlar, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına geri ödenecek. İlgili kurum ve kuruluşlara geri ödenen tutarları genel bütçe kapsamındaki idareler için genel bütçeye, diğer idareler için ilgili kurum ve kuruluşların bütçesine gelir ve ödenek kaydetmeye ilgili idareler yetkili olacak. Gelir ve ödenek kaydedilen tutarlar bir sonraki ayın en geç 10’uncu iş günü içerisinde ilgili kurum ve kuruluşlarca bütçeye gider kaydıyla fona aktarılacak.
Yönetim kurulu tarafından onaylanan projelerin süreli olması ve harcama programı kapsamında ödenen tutarların ilgili kurum ve kuruluşlarca harcanmaması durumunda, harcanmayan tutarlar ilgili projenin bitişini müteakip en geç 10’uncu iş günü içerisinde ilgili kurum ve kuruluşlarca bütçeye gider kaydıyla fona aktarılacak.
İlgili kurum ve kuruluşlara aktarılan kaynakların yararlanıcılara aktarılabilmesi ve doğabilecek geri ödemelerin alınabilmesi için bahse konu kurum ve kuruluşlar Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamında faaliyet gösteren ödeme hizmeti sağlayıcılar, Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında faaliyet gösteren finansman şirketleri ile kredi garanti kurumlarıyla protokol yapabilecek.
Mali veriler kamuoyu ile paylaşılacak
Fon tarafından veri ve bilgi talep edilmesi halinde, ilgili kurum ve kuruluşlar ve protokol imzalanan kuruluşlar, yönetim kuruluna sunulan projelere ilişkin talep edilen her türlü veri ve bilgiyi fonun belirleyeceği şekil ve süreler içerisinde vermekle yükümlü olacak.
Fona ilişkin mali veriler en geç 6’şar aylık dönemler itibarıyla kamuoyu ile paylaşılacak.
Fon, kurumlar vergisinden muaf tutulacak. Fonun görevleriyle ilgili faaliyetlerinden elde ettiği gelirleri dolayısıyla iktisadi işletme oluşmuş sayılmayacak. Bu muafiyet, fonun kazanç ve iratları üzerinden Gelir Vergisi Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca yapılacak vergi kesintilerini de kapsayacak.
Ayrıca fon damga vergisi ve harçlardan muaf olacak. Fona yapılan bağış ve yardımlar veraset ve intikal vergisinden, fonun kaynaklarından yararlanıcılara aktarılan tutarlar dolayısıyla bankalar ve finansman şirketleri tarafından tahsil edilen faiz tutarları ile kar payları banka ve sigorta muameleleri vergisinden ve kaynak kullanımını destekleme fonuna yapılacak kesintilerden müstesna olacak.
Fona yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı, Kurumlar Vergisi Kanunu hükümleri çerçevesinde gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde, gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla beyan edilen gelirden veya kurum kazancından indirilebilecek.
Görüşmelerden
Teklifin görüşmelerinde, AK Parti milletvekilleri ile HEDEP ve CHP milletvekilleri arasında kısa süreli tartışmalar yaşandı.
AK Parti Genel Merkez Kadın Kolları Başkanı ve Düzce Milletvekili Ayşe Keşir, kadına yönelik şiddette “iyi hal indirimlerini” kaldırdıklarını belirtti.
HEDEP Muş Milletvekili Sümeyye Boz’un, 2019-2021 yıllarında verilen iyi hal indirimlerinden örnekler sıralaması üzerine Keşir, “Bu söyledikleriniz iyi niyetli değil. Çünkü biz, iyi hal indirimini 2022’de kaldırdık.” diye konuştu.
HEDEP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun “18 yaşında kişilik oluşmuyor, özellikle kadınlarda” dediğini aktaran Keşir, “Bunun için sizden tüm kadınlar adına bir özür bekliyorum. Son derece maksadını aşan, kadınları aşağılayan cinsiyetçi bir ifade.” dedi.
Gergerlioğlu, “Erkekte de kadında da şahsiyet gelişimi noktasında sıkıntılar var. Kadınları aşağılayan bir söz söylemiyorum. Toplumun gerçekliğini söylüyorum. Erkek egemen bir ülkede kadınların birey olmadan evliliğe yönlendirilmesinin doğru olmadığını söylüyorum.” ifadesini kullandı.
AK Parti İzmir Milletvekili Eyyüp Kadir İnan, “Gençlerin sorunlarını gençler anlar; kadınların sorunlarını kadınlar anlar. Bu 9 maddeyi genç vekillerimizle birlikte oldukça steril, oldukça az ve aslında sizlerin eleştirilerini en hafife indirgeyecek şekilde hazırlamaya çalıştık. Gençlerden geri dönüşleri en üst düzeyde dikkate aldık.” sözlerini sarf etti.
CHP Balıkesir Milletvekili Serkan Sarı ise İnan’a tepki göstererek, “Kamu kurum teşekkülleri ve kaynakları, arkadaşlarımızın maceracı ruhuyla bir deneme tahtası değildir.” değerlendirmesinde bulundu.
Bunun üzerine, Sarı ile AK Parti’li milletvekilleri arasında kısa süreli bir tartışma yaşandı.