Polonya Dışişleri Bakanı Zbigniew Rau, Kiev’de düzenlenen Avrupa Birliği (AB) Dışişleri Bakanları toplantısına katılmamasının Polonya ile Ukrayna arasındaki ilişkilerde yaşanan “gerilemeden” kaynaklandığını söyledi.
Polonya haber ajansı PAP’a göre, ülkeyi toplantıda Dışişleri Bakan Yardımcısı Wojciech Gerwel temsil ediyor.
Rau, özel televizyon kanalı Polsat News tarafından Kiev’deki görüşmelere neden katılmadığı sorusuna, “gerçekten de önemli bir toplantı” yanıtını verdi ancak “sağlık nedenleri de dahil olmak üzere birçok nedenden ötürü” Varşova’da kalmak zorunda olduğunu ifade etti.
Ülkeler arasındaki ilişkilerde değişiklikler olabileceğine dikkati çeken Rau, “Polonya ve Ukrayna arasındaki ilişkiler açısından bir gerileme dönemine giriyoruz ve benim toplantıdaki yokluğum kısmen bunun bir ifadesidir.” dedi.
Rau, Kiev’deki toplantıya katılmamasının Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin BM Genel Kurulundaki sözlerine misilleme olup olmadığının sorulması üzerine, “Ben buna misilleme demezdim ama ülkeler arasındaki ilişkilerde üç boyut önemlidir. Ortak çıkarlar, şu anda farklı olan mevcut ulusal çıkarlar ve kamuoyu desteği.” ifadesini kullandı.
Krizin kronolojisi
AB Komisyonunun Ukrayna tahılına uygulanan kısıtlamanın süresinin uzatılmayacağını açıklamasının ardından Polonya, Ukrayna’dan tahıl ithalatında uyguladığı ambargonun süresini uzatma kararı almıştı.
Varşova’nın bu adımı, Kiev’in DTÖ’ye şikayette bulunmak da dahil olmak üzere sert tepki vermesine neden olmuştu. Buna karşılık Varşova, yaptırım listesine daha fazla Ukrayna malı eklenebileceği uyarısında bulunmuştu.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda yaptığı konuşmada, Avrupa’daki bazı kesimleri, tahıl ihracatı konusunun Rusya’ya fayda sağlamasına izin vermekle suçlamıştı.
Zelenskiy’nin sözleri Polonya’nın tepkisine yol açmış, Ukrayna’nın Varşova Büyükelçisi Dışişleri Bakanlığına çağırılmıştı.
Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, 20 Eylül’de iki önemli açıklama yapmıştı.
Morawiecki, Polsat News televizyonuna verdiği ilk demeçte, “Ukraynalı yetkilileri uyarıyorum, eğer çatışmayı bu şekilde tırmandırırlarsa Polonya topraklarına ithalat yasağına daha fazla ürün ekleyeceğiz.” demiş, akşam saatlerinde yaptığı ikinci açıklamada ise “Artık Ukrayna’ya herhangi bir silah göndermiyoruz çünkü artık kendimizi en modern silahlarla silahlandıracağız.” ifadesini kullanmıştı.
Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda da 21 Eylül’deki açıklamasında, “Polonya’nın güvenliğini artırmak için milyarlarca dolara satın aldığımız yeni silahlarımızı bir başkasına devredemeyiz.” demişti.
Duda, iki ülke arasında daha önce imzalanan tedarik sözleşmelerinin gereğini yerine getirdiklerini ve getirmek zorunda olduklarını belirtmiş, ordunun stoklarından çıkarılan teçhizatın bir kısmının, bugüne kadar eski Sovyet silahlarının transfer edildiği gibi Ukrayna’ya transfer edilebileceğini söylemişti.
Polonya Dışişleri Bakanı Rau, 21 Eylül’de X hesabından yaptığı paylaşımda, son günlerde Ukraynalı siyasetçilerin açıklamalarında Polonya ile Rusya’yı kıyasladığını ve bunun son derece incitici olduğunu belirterek, “Polonya halkının Ukrayna makamlarının iyi niyetine olan güvenini yeniden tesis etmek için muazzam bir çalışma gerekecektir.” ifadesini kullanmıştı.
